Izba Wydawców Prasy wyraża głębokie zaniepokojenie treścią orzeczenia Sądu Okręgowego w Łodzi w sprawie redaktora Wojciecha Biedronia, skazanego na karę grzywny za pomówienie sędziego Wojciecha Łączewskiego.
Zastosowanie wobec red. Biedronia kary wynikającej z art. 212 kodeksu karnego prowadzi do sytuacji, w której znacznie ograniczona zostaje wolność słowa i wolność prasy, a tym samym naruszony jeden z podstawowych filarów demokracji. Orzekanie sankcji karnych prowadzi bowiem w działalności dziennikarskiej do autocenzury i obawy przed ewentualnymi skutkami określonych publikacji. Zdaniem Izby, używanie środków karnych – jako formy odpowiedzialności za słowo – nie odpowiada standardom demokratycznego państwa prawa, a także wpływa negatywnie na postrzeganie Polski w świecie.
Izba Wydawców Prasy od lat występuje przeciwko stosowaniu wobec dziennikarzy sankcji karnych za treść publikacji, współpracując stale w tej kwestii ze stowarzyszeniami dziennikarzy, organizacjami wydawców prasy lokalnej i z Helsińską Fundacją Praw Człowieka. Już w 2004 roku IWP wydała oświadczenia w sprawie niezbędnych zmian w prawie, występując również z wnioskami do ówczesnego Ministra Sprawiedliwości i do Rzecznika Praw Obywatelskich. W 2005 roku Walne Zgromadzenie IWP podjęło uchwałę w sprawie nowelizacji obowiązujących przepisów prawa dotyczącej uchylenia odpowiedzialności karnej za zniesławienie i zniewagę. Uznano wówczas za konieczne dokonanie zmian w przepisach prawa, zmiany te bowiem były i nadal są niezbędne dla realizacji podstawowej w rozwoju demokratycznego społeczeństwa zasady, jaką jest wolność wyrażania poglądów. Artykuł 212 kk jest zaś nadużywany w celu zastraszania i nękania dziennikarzy we wszelkich dziedzinach życia relacjonowanych przez prasę: działalności politycznej, samorządowej i gospodarczej.
Izba wielokrotnie przez lata występowała do władz państwowych wszystkich szczebli apelując o wykreślenie z kodeksu karnego art. 212 i pozostawienie ścigania za zniesławienie procedurom prawa cywilnego.
We wrześniu 2011 roku Izba Wydawców Prasy oraz Stowarzyszenie Gazet Lokalnych i Helsińska Fundacja Praw Człowieka rozpoczęły kampanię „Wykreśl 212 k.k.”, mającą na celu usunięcie z Kodeksu karnego przepisu dotyczącego odpowiedzialności karnej za zniesławienie. Kampania spotkała się z szerokim poparciem, również polityków ze wszystkich opcji politycznych, za wykreśleniem art. 212 kk wypowiedzieli się także liderzy największych partii politycznych, w tym Jarosław Kaczyński i Grzegorz Schetyna. Niestety i ta kampania nie zaowocowała konkretną inicjatywą legislacyjną.
Wystąpienia IWP oraz solidarne działania wszystkich organizacji dziennikarskich doprowadziły, co prawda, do rozpoczęcia prac nad nowelizacją kodeksu karnego w tym zakresie we współpracy wydawców i dziennikarzy z resortem sprawiedliwości pod kierunkiem ówczesnego ministra sprawiedliwości Jarosława Gowina, prace te nie zostały jednak doprowadzone go finału, mimo wykazania wówczas rosnącej liczby spraw wytaczanych przeciwko dziennikarzom z art. 212 k.k. oraz słów krytyki ze strony europejskich instytucji (ETPCz) w związku ze skazaniami za przestępstwo zniesławienia.
Szanowny Panie Ministrze,
przywołana na wstępie sprawa wyroku na red. Wojciecha Biedronia jest kolejnym przykładem potwierdzającym konieczność usunięcia z polskiego prawa przepisów umożliwiających ściganie i skazywanie dziennikarzy w procedurze karnej z tytułu ich działalności zawodowej. Taka sytuacja nie powinna mieć miejsca, dlatego apelujemy do Pana Ministra o pilne podjęcie działań zmierzających do wykreślenia art. 212 z kodeksu karnego.
20190218_IWP_MSpr_(ws_WBiedronia_art_212kk)
