Ponad 50 organizacji zrzeszających polskich twórców podpisało się pod apelem dotyczącym ustawy o uprawnieniach artysty zawodowego. Po raz pierwszy w historii polskiej kultury ponad 50 organizacji, które zrzeszają polskich twórców podpisało się pod wspólnym apelem dotyczącym projektu ustawy. Istotną kwestią poruszoną w apelu jest sprawa opłaty reprograficznej i nowelizacji listy urządzeń objętych tą opłatą, niezwykle ważnej dla wydawców i dziennikarzy, dlatego też Izba także podpisała się pod tym apelem.
– Na ustawę o uprawnieniach artysty zawodowego przygotowywaną przez Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu polska branża kreatywna czeka niecierpliwie od kilkunastu lat. Pandemia pokazała, że nie ma czasu do stracenia – napisano w apelu. Jak do tej pory informowało Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu celem ustawy „jest ucywilizowanie warunków pracy artystycznej”.
Artyści zwracają w apelu m.in. uwagę na potrzebę uwzględnienia w opłacie reprograficznej smartfonów, ponieważ ich zdaniem „to właśnie one są dziś osobistymi centrami kultury i symboliczna opłata od nich powinna stanowić podstawę systemu wsparcia dla artystów”. Opłata reprograficzna to rekompensata na rzecz uczciwej kultury wypłacana artystom w zamian za nieodpłatne korzystanie z ich dzieł. Dzięki rekompensacie kopiowanie i odtwarzanie muzyki, filmów, książek czy obrazów na użytek własny jest darmowe i w pełni legalne. Rekompensata nie jest pobierana od użytkowników, tylko od producentów i importerów urządzeń. Artyści w swoim apelu zwracają uwagę na hejt, jaki pojawia się w kwestii opłaty reprograficznej oraz na krytykę, jaką przedstawiają wobec ustawy producenci oraz hurtownicy produktów elektronicznych.
Rząd rozpoczął pracę nad ustawą o uprawnieniach artysty zawodowego. 5 maja projekt został skierowany do uzgodnień międzyresortowych, konsultacji publicznych i opiniowania. Adresaci ustawy mogą zgłaszać swoje stanowiska oraz uwagi do regulacji, które są zapisane w projekcie aktu.
Poniżej przedstawiamy pełny tekst apelu 50 organizacji zrzeszających polskich twórców oraz jego pełna wersja apelu w formacie PDF.
***
APEL ŚRODOWISK KREATYWNYCH W SPAWIE SYSTEMU WSPARCIA ARTYSTÓW ZAWODOWYCH
Polskie środowiska kreatywne, ponad wszelkimi podziałami, zdecydowanie popierają działania zmierzające do zbudowania kompleksowego systemu wsparcia artystów zawodowych. Na ustawę o uprawnieniach artysty zawodowego przygotowaną przez Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu polska branża kreatywna czeka niecierpliwie od kilkunastu lat. Pandemia pokazała, że nie ma czasu do stracenia.
Jednogłośnie apelujemy o uwzględnienie w systemie rekompensaty reprograficznej także smartfonów. To właśnie one są dziś osobistymi centrami kultury i symboliczna opłata od nich powinna stanowić podstawę systemu wsparcia dla artystów. Nie rozumiemy, dlaczego Polska miałaby nie wprowadzić takiej opłaty w minimalnej wysokości, zgodnie z rozwiązaniami obowiązującymi w zdecydowanej większości państw w Europie.
Dla porównania przedstawiamy kwoty rekompensaty reprograficznej w innych krajach*. Te liczby mówią same za siebie.
- 332 mln euro – Niemcy
- 277 mln euro – Francja
- 127 mln euro – Włochy
- 27 mln euro – Węgry
- 1,6 mln euro – Polska
* dane za 2018 r., dot. urządzeń audio i wideo, więcej informacji na www.artystazawodowy.pl
Wierzymy, że politycy rozumieją rolę i potrzeby polskiej kultury i -apelujemy do nich o poparcie dla kompletnego systemu rekompensat i wsparcia dla artystów. Producenci i hurtownicy elektroniki nie zaprzestali torpedowania projektu ustawy, a artyści są teraz atakowani ze zwielokrotnioną mocą. Czujemy się zastraszani. Mało kto ma w tej chwili odwagę wypowiadać się publicznie w kwestii wsparcia dla kultury. Zdajemy sobie jednak sprawę, że ten hejt jest w dużej mierze sztucznie podsycany i na szczęście nie jest to głos polskiego społeczeństwa.
Poparcie dla systemu wsparcia artystów szybko ukróci tę nagonkę. I o to poparcie apelujemy. W tej sprawie mówimy jednym głosem, niezależnie od osobistych sympatii politycznych: zarówno ustawa, jak i kompleksowa aktualizacja rekompensaty reprograficznej są bardzo potrzebne i wyczekiwane od lat. Dodatkowo polski projekt ustawy jako jedyny w Europie jest wyrazem solidarnościowej postawy artystów wobec części środowiska znajdującej się w najtrudniejszej sytuacji.
Wiemy, że w żadnym kraju opłata nie została w zauważalnym stopniu przerzucona na konsumentów. Firmy zarówno w Polsce, jak i w pozostałych krajach UE, mają możliwość odliczenia jej od swoich wielkich zysków. Dziękujemy Ministerstwu Kultury oraz tym politykom, którzy w debacie publicznej stawiają czoło pełnym hipokryzji argumentom przeciwników polskiej kultury. Wspólnie pokażmy młodemu pokoleniu, że wybranie drogi twórczej nie jest skazywaniem się na życie bez podstawowych zabezpieczeń.