We wtorek 10 września 2024 roku odbyło się pierwsze w tej kadencji władz państwa, a ósme w historii posiedzenie Forum Prawa Autorskiego, zwołane z inicjatywy MKiDN. Izba dobrze ocenia działania Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, które dostrzegło potrzebę dyskusji po implementacji dyrektywy DSM i zainicjowało debatę o koniecznych poprawkach w implementacji. Wydawcy podkreślają przy tym, że ważne jest, by prace nad tymi niezbędnymi poprawkami były prowadzone szybko i nie ugrzęzły w wieloletnich dyskusjach.
Przedstawiciele branży kultury, w tym Izby Wydawców Prasy, rozmawiali na Forum o potrzebie reformy przyjętej właśnie nowelizacji ustawy o prawie autorskim. Spotkanie poświęcone było nie tylko nowelizacji ustawy, ale także relacjom między prawem autorskim i prawami pokrewnymi a sztuczną inteligencją.
Przedstawiciel IWP omówił zgłoszone na Forum prawa Autorskiego wspólne postulaty trzech organizacji – Izby Wydawców Prasy, Stowarzyszenia Dziennikarzy i Wydawców Repropol oraz Stowarzyszenia Gazet Lokalnych.
W dyskusji mówiono m.in. o konieczności reformy przyjętej właśnie nowelizacji. Wydawcy – a także niemal wszyscy przedstawiciele organizacji twórców i producentów – postulowali wprowadzenie regulacji chroniących interesy twórców i producentów przy wykorzystywaniu ich treści przez sztuczną inteligencję, podkreślając, że za korzystanie z narzędzia, które wykorzystuje dzieła, m.in. publikacje prasowe, powinno się płacić wydawcom i twórcom.
Przedstawiciele wydawców przypomnieli podczas Forum także inne postulaty naszej branży, które nie zostały uwzględnione w przyjętej nowelizacji prawa autorskiego, w tym objęcie ochroną praw pokrewnych nie tylko czynności zwielokrotniania w celu udostępnienia treści online, ale także sytuacji, gdy czynność ta podejmowana jest osobno, czyli dochodzi tylko do zwielokrotniania treści bez ich udostępniania. Zdaniem Izby dotyczące tego regulacje w przyjętej nowelizacji są sprzeczne z dyrektywą DSM i mogą prowadzić do obchodzenia prawa ze szkodą dla wydawców.
Innym postulatem zgłaszanym przez IWP jest wzmocnienie przepisów dotyczących tzw. Text and Data Mining, czyli eksploracji tekstów i danych, w tym także przez algorytmy AI. Zdaniem Izby uprawnienie do korzystania z utworów powinno dotyczyć wyłącznie utworów pozyskanych i udostępnionych w legalny sposób. Ministerstwo Kultury uważa, że to oczywiste, gdyż wynika z art. 35 prawa autorskiego. Zdaniem IWP potrzebne jest dodatkowe uściślenie.
Wydawcy ponownie zwrócili uwagę na konieczność doprecyzowania pojęcia „bardzo krótkich fragmentów publikacji”, które są wyjęte spod ochrony prawem pokrewnym. W ustawie powinno się znaleźć zapis o „substytucyjności”, czyli stwierdzenie, iż taki wyjęty spod ochrony fragment nie może zastąpić zapoznania się z oryginalną publikacją.
Izba, Repropol i SGL w swym materiale i wystąpieniu na Forum zawarły też postulat usprawnienie działania Komisji Prawa Autorskiego.